Sağlık / Yemeyen Çocuklar

Çocuğunuz gerçekten iştahsız mı yoksa size mi öyle geliyor?

İştahsızlığın çocuklar için en önemli sonucu, büyümenin olumsuz yönde etkilenmesidir. Bkz: ”Yemezsen büyüyemezsin.”

Çocuklar yaş gruplarına ve gereksinimlerine göre değerlendirildiklerinde değişken iştaha sahiptirler. Birçok çocuk normal gelişime sahip olmasına rağmen, ailenin istekleri çocuk tarafından reddedildiği için hekime getirilmektedir. Hekimse persentil dediğimiz çizelgeyle çocuğun gelişimini izleyerek bunun ailenin kuruntusu mu yoksa çocukta var olan iştahsızlık onun gelişimini etkileyecek düzeyde mi bunun ayrımını yapmaktadır. Eğer çocukta büyüme ve gelişme geriliği de varsa hekim tarafından altta yatan organik bir sebebin olup olmadığı araştırılır.

Herhangi bir sağlık problemi olmayan bir çocuk;

Çocuğun beslenmesindeki tutum hataları bazı besinlerde çocuğu seçiciliğe itebilir veya beslenmeyi reddetmesine neden olabilir. Bu dönemde çocuk sofrada oturan bireyleri taklit eder. Aile bireyleri beslenme sırasında beslenmeyi olumsuz etkileyecek davranış içinde olmamalı ve kendileri de seçici davranmamalıdırlar. Beslenme için sofraya hep birlikte oturulup hep birlikte kalkılmalı, çocuğun tabağı süslenmeli, çocuğu kendisinin el ve kaşıkla yemeğini yemesine ortam hazırlanmalıdır.

Tamamlayıcı beslenme döneminde, çocuğun beslenmesine, iştahına saygı gösterilerek farklı tatlar denenmelidir. Aile beslenmesinde yer alan besin öğeleri, annenin farklı yeni besinlere bakış açısı ve yaklaşımı çocuğun bu besinleri kabul etmesinde rol oynar. Yeni besin öğelerine geçiş esnasında çocuğa yapılan soysal övgüler beslenmeyi pozitif etkilemektedir. Tamamlayıcı beslenme sırasında ödüllendirme ve cezalandırmalardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

Öğün aralarında abur cubur dediğimiz gıdaların tüketilmesi çocuğun çabuk doymasına, kalori alımlarının bu gıdalarla pratik olarak alınmasına ve dolayısı ile de öğün atlamasına neden olur. Ailenin tüm bireylerine mümkün olduğunca bu gıdalara çocuklarını özendirmemeleri gerektiği anlatılmalıdır.

Besinler çocukların yiyebileceği türden ve çocuğun öncelikleri dikkate alınarak hazırlanmalı ve yemek sırasında çocuğun kendisinin yemesi teşvik edilmelidir. Yemek porsiyonları çocuğun isteğine göre ayarlanmalıdır.

Öğün sırasında teklif edilmiş olan bir besin çocuk tarafından reddedilmiş ise farklı besin denenmeli ve ısrarcı olunmamalıdır. Besin belirli aralıklarla, zaman içinde çocuğa tekrar teklif edilmelidir.

Yemek sırasında çocuğun yemeğe ilgisini azaltan televizyon kapalı tutulmalıdır.

Çocuğun beslenmesinin kalabalık ortamda, çocuklarla birlikte yapılması beslenmeyi olumlu etkileyebilir.

Genelde iştah açmak için kullanılan ilaçlar kanser kaşeksinde denenip, iştahsızlığı olan ve başka hiç bir problemi olmayan çocuklarda kullanılmalarına yönelik çalışmalar mevcut değildir. Bu nedenle sevgili anneler, iştahsız çocuklarda ilaç kullanılması uygun görülmemektedir. Sorgulanması gereken bu çocuk gerçekten iştahsız mı? İştahsızsa altta yatan bir hastalık var mı yoksa beslenmeye yönelik yanlış davranışlar mıdır çocuğu yememeye yönelten, hekimle işbirliği yaparak bunun üzerinde durmalıyız.

Kaynak: Fatih Ünal, iştahsız çocuklara klinik yaklaşım, güncel pediatri derleme 2011