TASAVVUFUN GAYESİ

Kâinatta hiçbir şey gayesiz ve tesadüfî değildir. Her şeyin bir gayesi ve kaderi vardır. Nitekim Allah Rasulü sallallahu aleyhi ve sellem peygamber olarak gönderilişinin bir gayesi bulunduğu ve bunun da “Mekarim-i ahlakı tamamlamak” olduğunu açıkça ifade buyurmuşlardır. İlimlerin ve özellikle İslami ilimlerin ortak gayesi “dünya, ahiret mutluluğu” olarak özetlenmiştir. Dini ilimler arasında yer alan tasavvufun gayesi nedir?

Tasavvufun gayesi, insanı kötü ahlaktan, çirkin huylardan uzaklaştırmak, güzel vasıfla bezemek, Allah ve Rasulünün ahlakını benimseyerek peygamberimiz aleyhisselama tam bir ittiba ile “insan-ı kâmil” yetiştirmektir. Bir başka ifadeyle Müslüman için ebedi saadeti sağlamaktır.

Bu ana gayede bütün mutasavvıflar ittifak halinde olmakla birlikte bunun gerçekleşmesi konusunda öngörülen vesile ve yollar farklıdır: Bir kısmı riyazetle, bir kısmı aşk ve vecdle erişileceğini ifade etmektedir. Bunun nihai sınırı vuslattır. Vuslata ermenin en güzel yolu “Üsve-i hasene” olan Allah Rasulüne ittiba ile onun veraseti manevisine sahib olmaktır. (Ana hatlarıyla Tasavvuf ve tarikatlar – H. Kamil YILMAZ – 66)

Tarikatın esâsı, şeriat-ı mutahharanın ahkâmını muhafaza etmektir.

Tasavvuf özü itibariyle gönül âlemimizin selim bir hale gelip marifetullah ve muhabbetullahtan hisse alacak bir seviyeye ulaşabilmesi ve bu sayede ilahi vuslata medar olabilecek bir kıvama gelebilmesidir.

Tasavvufun yaşandıkça tadılan ve idrak edilen bir ilim olması itibariyle kelimelerin mahdud imkanları içinde kamil bir surette izahı zordur. Bu sebeple Allah dostları her kesitinden muhtelif ışıklar yansıyan o tasavvuf kristalinin kendilerine bakan vechesini nazarı itibara alarak farklı farklı tarifler yapmışlardır. Bizler bu gibi tariflere bakarak tasavvufa mahiyeti hakkında ancak umumi bir fikir sahibi olabiliriz bu tariflerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz.

• Tasavvuf güzel ahlak ve edebtir.
• Tasavvuf nefis tezkiyesi ve kalb tavsiyesidir.
• Tasavvuf sulhu olmayan manevi bir cenktir. Nefisle yapılan büyük bir cihaddır. Tasavvuf ihlâstır.
• Tasavvuf istikamettir. Tasavvuf rıza ve teslimiyettir.
• Tasavvuf Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin o mübarek hayatından kıyamete kadar gelecek bir gönül aynasından ibarettir. Diğer bir ifadeyle Efendimizin mübarek hayatıyla zahiren ve batınen bütünleşerek engin bir muhabbetle kaynaşmaktır. Kısaca tasavvuf Allah ile dostluk kurabilme sanatıdır. Değişen şartlar altında Allahtan razı olma sanatıdır.
• Tasavvuf kulu Allaha kavuşturan yoldur. (İmandan İhsana Hak Yolculuğu – Osman Nuri TOPBAŞ)

Allah’ım ümmeti Muhammedi Kur’an’a mahkûm et. Amin