SOSYOLOJİK SİYER – Eğitim Nedir Ne Değildir?

Dünyanın sadece bu döneminde değil, varoluşundan bu yana en önemli probleminin eğitim olduğunu ve bu konunun çözülmesi gereken en önemli gündemimiz olduğunu “Eğitim Şart” başlığını attığımız yazımızda geçen ay yayınladık. Bu yazımızdan başlayarak da yazılması kadar yaşanması gereken eğitim konusunu uzunca bir süre farklı başlıklarla yazmaya gayret edeceğiz. Öğrenme metodolojisi içerisinde önemli bir yer tutan soru sorma yöntemini kullanmaya devam edeceğiz. Sorduğumuz sorulara ansiklopedik bilgilerden daha çok anlaşılır cevaplar vermeye gayret edeceğiz. İşte ilk sorumuz…

Eğitim Ne Değildir?

– Eğitim deneme tahtası değildir. Sürekli değişen ve her bakanın bir de ben bakayım diyeceği bir şey olmamalı.

– Eğitim bilgi ve beceri isteyen bir alandır. “Okumadan fetva yayınlayan güney müftülerinin” (cami önünde zaman geçiren) yorum yaptığı bir kavram değildir eğitim. Disiplinli ve düzenli bir antrenmanı dahi olmayıp, dünya kupası kazanmış edasıyla yorum yapan boş spor taraftarlarının yorumlayacağı, kanaat bildireceği bir olgu da değildir. Hele hele evini yönetmekten aciz ama dünyayı kurtaracak plan ve projeler yaptığını zanneden, kendini siyaset biliminde ordinaryüs profesör gibi gören, zamanını boş lakırdılarla geçiren, tabansız partizanların güzelleme yapacakları bir iş de değildir eğitim.

– Yaşadığı çağdan ve talebelerinin dünyasından haberi olmayan, kendi gençliği üzerinden ders anlatarak süreyi doldurmaya çalışıp, gençlerin kafasını şişirenlerin işi değil. (Tecrübesiyle zamanı ve gençleri iyi okuyanlar başka. Onlardan her daim istifade etmek gerekir.)

– Hemen olsun, zaten yapacağımız iş ne ki, gibi küçümseyici ve kolay zannedilen bir konu değildir eğitim.

– Yetişmemişlerin, talebe yetiştireceği, insanlara faydalı olacağı beklentisi eğitimde tutmaz. Eğitimlinin istenen nesli yetiştireceği hakikattir.

– Eğitim sadece öğrenme-öğretme işi değildir. Yani ezberlenen ve unutulan derslerden kurtulmak gerekir. Eğitimin yaşam boyutu, amacımızın birinci sırasında yer almalıdır.

– Eğitimin nihai hedefi herkese üniversite okutmak olmamalıdır.

Eğitimde olmaması gerekenlerden sıkılmış olabiliriz. Temel mantığı anlatmaya gayret ettik. Pekiii…

Eğitim Nedir?

Toplum yaşayışında yer edinmek için edinilen bilgi, beceri ve anlayışlara denir eğitim demiş, zihni kalem tutanlar. Geniş anlamda, bireylerin ve toplumun standartlarını, inançlarını ve yaşama yollarını kazanmasında etkili olan tüm sosyal süreçlere eğitim demiş, tarif yeteneğini bilgiyle donatanlar. Kısaca “istenilen davranışı geliştirme süreci” de diyebiliriz.

“Kişinin davranış örüntülerini değiştirme sürecidir” diyen de olmuş, “fizik ve sosyal tabiatın insan üzerinde meydana getirdiği tesirlerdir” vurgusunu yapanlar da olmuştur eğitim için.

“Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir” deyip ayrıntılarını verenler de var.

İlim ve hikmet ehlinin oturduğu kürsüye yapıştırılan sıfatları doğrultusunda makaleler oluşturacak orijinal tarifler buluruz, birazcık araştırma yaptığımızda.

Herkesin kendi alanını en iyi ve en iyisi diye bilerek konuştuğu ortamda çok farklı gözlüklerden çeşit çeşit görüntüler sunuluyor eğitim izleyicilerine.

Özgün ve bilinçli insanoğlunun, Allah’a olan yükseltici uyum çabalarının bitimsiz sürecidir, diyen din eğitimcileri de olayı biraz daha genişletmişlerdir.

Realizm, Pragmatizm, Marksizm, Natüralizm gibi akımlar da kendi eğitim anlayışlarını ortaya koyarak felsefi ve sosyolojik tarifler yapmışlardır.

Kur’an ve Sünnette Eğitim

Yeryüzünün en eğitimli insanları peygamberlerdir. Peygamberlik zincirinin son halkası efendimiz buyurmuşlardır ki:

“Allah beni bir muallim olarak göndermiş bulunuyor.” (İbn Hanbel, III, 328; İbn Mâce, I, 17) Hem de öyle bir muallim ki, hem haliyle hem de kavliyle örnek ve önder. Görevi veren Rabbimiz, amacı da bizzat hayat kitabımızda bildiriyor; “Kitap ve hikmeti öğreten bir Peygamber göndermekle Allah mü’minlere büyük bir lütufta bulunmuştur.” (Âl-i İmrân, 164)

Bugün bize düşen, bilgiden çok hikmeti öğrenmek ve yaşamaktır.

Eğitimin Kapsamı

Âlemlere rahmet efendimiz aleyhisselam Mekke’de zor şartlar içerisinde Darül Erkam’da sahabe efendilerimize Rabbimizin hayati öğretilerini titizlikle öğretirken, hayata geçirilmiş halini insanlığın en güzel talebelerinin hayatında görülebiliyordu. Her şeyi bir anda öğrenme çabası yerine sindire sindire ve üzerimize vazife olanları öğrenme gayesi daha doğru bir yöneliş olacaktır.

Yesrib’i Medineleştiren en önemli çalışmaların başında suffa çalışması gelmektedir. Okuma yazma başta olmak üzere orada inanç, ibadet, ahlak ve sosyal ilimlerin verildiğini biliyoruz. O zaman ki şartlar göz önüne alınarak incelendiğinde ne denli büyük bir çalışma olduğu görülecektir. Sadece bilgi ve entelektüel gelişim hedeflenerek yapılan eğitim yuvalarında sahabe gibi dünyayı değiştirme hedefi taşıyan insanlar yetiştirmek zordur.

Rabbim; eğitimi anlayarak, sabırla ve hassasiyetle çalışanlardan eylesin…