Salim Çelik ile Tarih Bilinci Üzerine Röportaj

1. Genç Adamların tanımasını ve takip etmesini istediğimiz isimlerden birisiniz. Bize kendinizden ve çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

İsmim Salim Çelik, 1973 Nevşehir doğumluyum. Liseyi Nevşehir İmam Hatip Lisesi’nde okudum. Erzurum Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü mezunuyum. Evliyim. Birisi kız ikisi erkek üç evlat emanetçisiyiz. Mehmet Avlanmaz İmam Hatip Ortaokulunda Sosyal Bilgiler öğretmeniyim. Enderun Eğitim Vakfı hizmetlerinin gönüllülerinden birisiyim.

2. Tarih bilincimiz nasıl olmalı, nasıl okumalar yapmalıyız?

Tarih bilinci ve tarih bilgisi karıştırdığımız iki kavram. Tarihi olayları ve şahsiyetleri bilmek tarih bilincine sahip olmak anlamına gelmiyor. Tarih bilinci; tarihi olay ve kişilerden yola çıkarak ortak bir ruha ve hafızaya ulaşabilmektir. Gereksiz bilgiler, medyatik yaklaşımlar, ezberlenen tarihler, anlamsız ve zorlama sebep-sonuç ilişkileri tarihi daha sıkıcı hâle getirmekten başka bir işe yaramıyor. Tarih bilinci ise ortak değerlere sahip olmak aynı şeylere sevinip bizi biz yapan kavramlar etrafında birleşebilmektir.

3. Popüler kültürün dayattığı tarih ile İslam’ın tarih anlayışı arasındaki farklılıklar nelerdir?

Popüler kültürün ortaya koyduğu tarih anlayışının amacı İslam akidesini bozmaktır.

Popüler tarih anlayışı insanı maymundan türetmeye çalışır. Bizim tarih anlayışımızda ise insan Allah’ın yarattığı Âdem aleyhisselamın soyundan gelir.

Popüler kültür insanların çok tanrıdan tek tanrıya doğru bir gelişim gösterdiğini iddia eder. Tek Allah’a olan inancımızı bozmaya çalışır. Şirk propagandası üzerine kurulmuştur.

Popüler kültür tüm tarih anlayışını Hristiyanlık ve Avrupa’nın tarih felsefesi üzerine bina etmek ister. İslam medeniyeti ise bunu kabul etmez.

Popüler kültür; İslam medeniyetinin en parlak çağı olan Orta çağı karanlık çağ olarak kabul eder.

Popüler kültür anlayışına göre Peygamber Efendimiz aleyhisselamın doğduğu dönem, dört halife dönemi, Emeviler, Abbasiler, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Anadolu Selçukluları dönemleri, Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemi ve İstanbul’un fethi gibi olayların yaşandığı, Gazali İbn Sina, İbn Rüşd, Birunî, Ömer Hayyam gibi bilim insanlarının yaşadığı çağ ve bilim insanlarının yaşadığı dönem karanlık çağdır.

4. Kendi medeniyet telakkimizi dünyaya nasıl tanıtmalıyız?

Kendi medeniyet ve tarih anlayışımızı dünyaya kabul ettirmeye mecbur değiliz. Önce kendi medeniyet ve tarih anlayışımızı kendimiz kötülemeyelim ve ondan utanmayalım yeter. Gerisi kendiliğinden gelir. Güçlü olursan tarih ve medeniyet anlayışın zaten kendiliğinden güçlenir ve yayılır.

5. Kur’an ve Hadisler ışığında tarih okumalarımızı nasıl yapmalıyız?

Öncelikle tarih okumalarımızı Kur’an ve Hadis merkezinden uzaklaşmadan yapmalıyız. Nasıl her konuda Kur’an ilk başvuru kitabımızsa Peygamber aleyhisselam ilk lider örneğimiz ise bu tarih okumalarında da böyle olmalıdır. Kur’an kıssalarını iyi okuyup ince ince incelemeliyiz. Sahih kaynaklardan, israiliyattan uzak tarih okumaları yapmalıyız.

6. Fatih Sultan Mehmet ve Abdülhamid Han gibi tarihteki önemli şahsiyetler nasıl bir eğitim almıştır?

Onların eğitimi Besmele ile başlıyordu. Dinini bilen, tarihini bilen, yaşadığı coğrafyayı bilen, yaşadığı çağı bilen insanlar olarak yetişiyorlardı. Hepsinin ulaşmak istediği bir kızıl elması vardı. Fatih dedesinin yaptırdığı Anadolu Hisarı’nın karşısına Rumeli Hisarı’nı yaptırmayı daha 13 yaşında iken sarayın bahçesinde kumların üzerine çizerek hayal ediyordu. Unutmamak lazım ki hayaller ulaşılınca bir zafere dönüşür.

7. Tarih ruhunu nasıl kazanmalı ve nasıl korumalıyız?

Tarihi hafızamızı ve tarih ruhunu kazanmamız için öncelikle okumamız lazım. Derinlemesine okumadığımız, heyecanlarını ve hayallerini anlamadığımız ve hissetmediğimiz tarihi olayları ve insanları anlamamız mümkün değil. Onlarla aynı hayallerin peşinden koşmamız hiç mümkün değil. Ders çıkarmamız aynı yanlışları tekrar yapmamamız da mümkün değil.

8. Tarih alanında kitap tavsiyelerinde bulunabilir misiniz?

Kur’an kıssalarının anlatıldığı Kıssalar Hisseler (Zeki Soyak hocamızın), Hayâtü’-Sahabe, İhsan Süreyya Sırma hocamızın İslam tarihi ile ilgili Müslümanların Tarihi (5 cilt), Ahmet Kabaklı Temellerin Duruşması (2 cilt), Nedvi’nin Müslümanların Gerilemesi ile Dünya Neler Kaybetti isimli kitapları tavsiye ederim.

9. Bize vakit ayırıp sorularımızı cevaplandırdığınız için teşekkür ederiz. Son olarak eklemek ya da hatırlatmak istediğiniz bir şeyler var mı?

Ben teşekkür ederim. Allah’ım gayretlerimizi ahiret sermayesi eylesin. Rabbimizin bize emanet ettiği dünyanın O’nun istediği şekilde tanzim etmeyi nasip eylesin.