SOSYOLOJİK SİYER- İmtihanımız

Hayatın içinde onlarca, yüzlerce denendiğimiz, kazanıp-kazanamadığımız konusunda heyecan yaşadığımız imtihanımız olmuştur. Bu imtihanlara pür dikkat kesilirken bizzat hayatın kendisinin de bir sınanma sahası olduğunu hatırdan çıkarmamak gerekir. Bu yazımızda imtihanla ilgili sorularımıza ayetler ve hadislerle cevaplar vermeye çalıştık.

NEDEN İMTİHAN? İMTİHAN NEDEN?

“O ki, hanginizin daha güzel davranacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratmıştır. O, mutlak galiptir, çok bağışlayıcıdır.” (Mülk, 2)

Fani olanı geçip, ebedi olanda saadeti kazanmak için dünya merkezli, rıza ve cennet ödüllü bir yarışma içindeyiz.

NELERDEN İMTİHAN OLUYORUZ?

“Çaresiz biz sizi biraz korku, biraz açlık, biraz da mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltme ile imtihan edeceğiz. Müjdele o sabredenleri!” (Bakara/155)

“Ve onları yeryüzünde birçok ümmetlere ayırdık. İçlerinde iyi olanları da vardı, olmayanları da. Onları biz, bazen nimetlerle, bazen de musibetlerle imtihana çektik. Sonunda belki hakka dönerler diye.” (Araf/168)

Hakkı bulmak için varlık ve darlık ile deneniyoruz ve devam edeceğiz sınanmaya.

İMTİHANDAN GEÇMEK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?

Hazreti Aişe (radıyallahu anhâ) anlatıyor: “Yanıma bir kadın girdi. Beraberinde iki kız çocuğu da vardı. Bir şeyler istedi. Aksi gibi yanımda bir hurmadan başka bir şey yoktu. Onu verdim. Kadın aldı ve ikiye bölerek kızlarına taksim etti. Kendine pay ayırmadı. Çıkıp gittiler. Arkadan Resulullah (aleyhissalatu vesselam) girdi. Durumu O’na anlattım. Dedi ki: Kim bu şekilde kızlarla imtihan edilir, o da onlara iyi davranırsa kızlar onun için ateşe karşı perde olurlar.”

Yarım hurma ile de olsa kendimizi ve ehlimizi cehennem azabından korumaya gayret etmeliyiz.

İMTİHANDA EN KAZANÇLI KİŞİ KİMDİR?

Râşid İbn Sa’d, ashaba mensup birinden naklen anlatıyor: “Bir zât Resulullah’a gelip: Ey Allah’ın Resulü, niye şehid dışında kalan mü’minler kabirde imtihan edilirler diye sordu. Resulullah şu cevabı verdi: Şehidin ölüm anında tepesinin üstünde kılıç parıltısını hissetmesi imtihan olarak ona kâfidir.”

Şehadet sadece Allah yolunda ölmeyi istemek değil, O yolda yaşamak anlamına da gelmektedir.

KİMLER DAHA ÇOK İMTİHAN EDİLİR?

Mus’ab İbn Sa’d, babasından (radıyallahu anh) naklediyor: “Ey Allah’ın Resûlü dedim, insanlardan kimler en çok belaya uğrar? Buyurdular ki: Peygamberler, sonra büyüklükte onlara ve bunlara yakın olanlar. Kişi diyaneti nispetinde belaya maruz kalır. Kim dininde şiddetli ve sağlam olursa onun belası da şiddetli olur. Şayet dininde zayıflık varsa, Allah onu da diyaneti nispetinde imtihan eder. Bela kulun peşini bırakmaz. Tâ o kul, hatasız olarak yeryüzünde yürüyünceye kadar.”

İmtihanı kazanmak için iki ana kavramı yaşayarak öğrenmek gerekir. Birisi sabır, diğeri de şükürdür.

TOPLUMUN BÜYÜK İMTİHANLARI NELERDİR?

İbn Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: “(Bir gün) Resulullah aleyhissalâtu vesselam yanımıza gelip şöyle buyurdular: “Ey muhacirler! Beş şey vardır, onlarla imtihan olacağınız zaman artık cemiyette hiçbir hayır kalmamıştır. Onların siz hayatta iken zuhurundan Allah’a sığınırım. Bu beş şey şunlardır:

l) Zina: Bir millette zina ortaya çıkar ve alenî işlenecek bir hale gelirse mutlaka o millette tâun hastalığı yaygınlaşır ve onlardan önce gelip geçmiş milletlerde görülmeyen hastalıklar yayılır.

2) Ölçü-tartıda hile: Ölçü ve tartıyı eksik yapan her millet mutlaka kıtlık, geçim sıkıntısı ve sultanın zulmüne uğrar.

3) Zekat vermemek: Hangi millet mallarının zekatını vermezse mutlaka gökten yağmur kesilir. Hayvanlar da olmasaydı tek damla yağmur düşmezdi.

4) Ahdin bozulması: Hangi millet Allah ve Resulünün ahdini (yani düşmanla yaptığı anlaşmayı) bozarsa, Allah Teâlâ hazretleri o millete, kendilerinden olmayan bir düşmanı musallat eder ve ellerindeki (servet)lerin bir kısmını onlar alır.

5) Kitabullahla hükmetmeyi terk: Hangi milletin imamları Kitabullahla ameli terk ederek Allah’ın indirdiği hükümlerden işlerine gelenleri seçerlerse Allah onları kendi aralarında savaştırır.”

Bu Hadis-i Şerif günümüz imtihanını anlama ve yorumlama noktasında bize hatırı sayılır notlar sunmakta.

Sessizce köşesine çekilerek hayat yaşamak bireysel veya toplumsal imtihanlardan kaçmak anlamı taşımaz. Her daim İslam’dan yana taraf olmak ve gereğini yaşamakla emrolunduk.

Soğuğu sıcağıyla, açlığı tokluğuyla, varlığı yokluğuyla hayat bir şekilde geçiyor.

Aslolan, ebedi yurt için hazır olmak.

Rabbim kolay kılsın. Amin