KAPAK- Hadislerle Peygamberimizin Aile Hayatı

Toplumun en büyük yapı birimi AİLE! Allah resulü “Dört şey tüm peygamberlerin sünnetlerindendir. Utanma duygusu, güzel koku sürünmek, misvak kullanmak ve evlenmek.”1

“Ey gençler grubu sizden kim evlenmeye gücü yetiyorsa evlensin. Çünkü evlilik gözü harama karşı iyi korur. Irz ve namusu daha iyi koruyucudur…”2

“Bir kadınla şu dört özelliğinden dolayı evlenilir: Malı için, soyu için, güzelliği için, dini için. Sen dindar olanı seç ki rahat edesin.”3 Bu ve benzer hadisler ailenin önemine, temeline ilişkin birkaç örnek.

Aile huzuru, rahatı, paylaşmayı, sevgi ve saygıyı en yoğun hissettiğimiz ve hayatımızın büyük bir kısmını birlikte geçirdiğimiz grup. Yaşanan olumlu ya da olumsuz olaylarda ilk tepkilerin verildiği ana sigorta. Problemli olması durumunda psikolojik, ekonomik, sosyal olarak önce bireyi sonra toplumu etkileyen en büyük yapı. Müslümanca bir aile yapısını tabii ki Efendimiz Hz. Muhammed aleyhisselam’ın aile hayatını inceleyerek bulabiliriz. Efendimizin hayatından dikkat çeken bazı başlıklar:

Sabırlıydı

Hz. Aişe radıyallahu anha, Efendimiz için Safiye annemizin, hizmetçisi ile gönderdiği yemek tabağına vurarak yere düşürmesi karşısında Efendimiz “Anneniz kıskandı.” dedi ve kalktı, tabak kırıklarını ve yemeklerini toplamaya başladı…4

Şakalaşırdı

Efendimiz Hz. Aişe ile yarış yapmış ve Hz. Aişe, O’nu aleyhisselam geçmişti. Bir süre sonra, Hz. Aişe şişmanlayınca, bir yarış daha yapmışlar bu sefer Allah resulü geçmişti. “İşte bu, şu (senin beni) geçmenin karşılığıdır.” buyurmuştu.5

Eşleri ile İlgilenir ve Onlara Yardımcı Olurdu

Hz. Aişe’ye evde Rasulullah’ın ne yaptığını sorduklarında “Hanımlarına ev işlerinde yardım eder, namaz vakti geldiğinde de mescide çıkar namaz kılardı.”karşılığını verdi.6 Peygamber efendimiz sabah ve ikindi namazlarını kıldıktan sonra her gün zevcelerini teker teker ziyaret eder ve hallerini, hatırlarını sorardı.7

Yumuşak Huyluydu

“Yumuşak huyluluğa dört elle sarıl. Sertlikten ve hayâsızlıktan uzak dur.”8 Allah Resulü eliyle hiçbir şeye vurmadı. Ne bir kadına ne de bir hizmetçiye! Ancak Allah yolunda kendisiyle mücadele edilirse o başka!9

Cömertti ve Cömertliği Teşvik Ederdi

Peygamber aleyhisselam, hanımları için bir koyun kesmişlerdi. “Koyundan ne kadarı bize kaldı?” diye sordu. “Sadece kürek kemiği bölgesi kaldı, gerisini dağıttık.” dediler. O aleyhisselam şöyle buyurdu: “Küreğinden başka her yeri bize sevap olarak kaldı.”10

Ailesiyle Eğlenirdi

Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Ben mescitte oynayan Habeşlileri seyrederken, Rasulullah aleyhisselam’ın beni ridası ile örttüğünü hatırlıyorum. Bu hal ben seyretmekten usanıncaya kadar devam etti. Benim gibi, genç yaşında bir kızın eğlenceye ne kadar düşkün olacağını varın siz takdir edin.11

Vefalıydı

Vefatından sonra her sene Hz. Hatice için kurban keserdi. Onu sık sık anardı. Bir gün Hz. Hatice’nin kız kardeşi Hale, Rasulullah’ın huzuruna girmek için izin istemişti. Efendimiz Hatice’nin sesini hatırladı ve “Allah’ım bu Hüveylid kızı Hale” diyerek heyecanlandı.12 Efendimiz Hira’ya tefekküre çekildiğinde Hz. Hatice, O’na yiyecek getirirdi. Bazı zamanlar Ebtah denilen mevkide buluşur, azığını alır ve sohbet ederlerdi. Efendimiz, Veda Haccında bu noktaya çadırını kurdurmuş (bugünkü İcabe Mescidi) şeytan taşlama günleri burada kalmıştır.

Eşleri ile İstişare Ederdi

İlk vahiy geldiğinde korku içinde eve gelmiş “beni örtün” diyerek uzanmıştı. Uyandığı anda ise ilk Hz. Hatice ile istişare etmişti ve Hz. Hatice onu rahatlatmıştı. Hudeybiye antlaşması sonrası Efendimiz kurbanların kesilmesi emrini verdi. Üç defa tekrara rağmen sahabe kalkmayınca Efendimiz Ümmü Seleme’nin yanına gitti ve durumu anlattı. Fazilet sahibi Ümmü Seleme annemiz “Ya Nebiyallah, sen bir şey söylemeden kurbanını kes ve tıraşını ol, halkta aynısını yapar.” dedi. Efendimiz kurbanını kesince sahabeler de kestiler.13

Çocuklarının Kız Olması O’nu Üzmezdi

Kızı olduğu için diğer Araplar gibi üzülmezdi, aksine kendini tanıtırken “Ben bir kız babasıyım.” buyururdu.14

Torunları ile İlgilenirdi

Hz. Zeyneb’in kızı Ümame namaz sırasında Efendimize doğru koşardı. Rasulullah da düşmesin diye onu omzuna alıp namaza devam ederdi, rükû ve secdeye vardığında yere bırakırdı.15 Hasan ve Hüseyin’in ellerinden tutar, ayaklarını ayaklarına koyar, göğsüne çıkarır ve göğsündeyken onları öperdi.16 Hasan ve Hüseyin’i sırtına bindirmiş, dört el üzeri onları taşırken, Hz. Ömer onları görünce “Altınızdaki at ne kadar kıymetlidir.” diye espri yapınca Rasulullah da Hz. Ömer’e “Onlar da ne iyi binicilerdir.” diye karşılık vermişti.17 “Bu ikisini (Hasan ve Hüseyin) seviyorum, sen de sev.” diye dua ederdi.18

Eve Girerken Selam Verirdi

Enes radıyallahu anh şöyle demiştir: Rasulullah aleyhisselam bana: “Yavrucuğum! Kendi ailenin yanına girdiğinde onlara selam ver ki sana ve ev halkına bereket olsun.” buyurdu.19

Yanlış Bir Şey Gördüğünde Uyarırdı

Allah resulü, evlatlarının kıyafetlerini kontrol eder, gerekli ikazlarda bulunurdu.20 Hz. Hasan, zekât hurmalarından birini ağzına atınca, peygamberimiz o hurmayı ağzından çıkardı. Oradakiler “Ya Rasulullah, bu çocuğun ağzına attığı tek bir hurmayı niçin geri çıkardın, dediler. O da “Biz âl-i Muhammed’e sadaka (zekât) helal değildir.” buyurdu.21

Allah’a Kulluk Hususunda Uyarırdı

Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: Bir gece Hz. Peygamber aleyhisselam evimize gelip beni ve kızı Fatıma’yı kaldırıp “Haydi, namaz (teheccüt) kılamıyor musunuz?” buyurdu. Ben de: “Ey Allah’ın Resulü, canlarımız Allah’ın elindedir, kalkmamızı dilerse kaldırır!” dedim. Ben böyle deyince dönüp gitti ve bana hiçbir karşılık vermedi. Sonra O’nun dizlerini döverek ve Kehf suresinin 54. ayetini okuyarak “İnsan tartışmaya ne kadar düşkün böyle” dediğini duydum.22

Hz. Fatıma kendisinden hizmetçi isteyince: “Ey Fatıma, Allah’tan kork ve Allah’a karşı vazifende kusur etme! Allah’ın omzuna yüklediği farzları hakkıyla yerine getir. Kocana da daima sadık ve itaatkâr ol! Onun hakkını da gözet. Sana ayrı bir şey daha söyleyeyim. Yatağına girmek istediğin zaman otuz üç Subhanallah, otuz üç Elhamdülillah, otuz üç Allahu ekber de. İşte bu senin için hizmetçiden daha hayırlıdır.23 Ey kızım Fatıma, babam Peygamber diye güvenme, Rabbine karşı kulluk vazifeni yap, eğer Allah’tan nefsini satın alamazsan vallahi ben bile senin namına hiçbir şey yapamam…”24

Efendimizin aile hayatından örnekleri kısaca aktardık. Hz. Aişe’ye Peygamberimizin ahlakı sorulduğunda “Siz Kur’an okumuyor musunuz? O’nun ahlakı Kur’an idi.” buyuruyor. Müslümanca bir aile hayatını temenni ediyorsak Allah Resulünün hayatını öğrenecek ve O’na tâbii olacağız. Rabbimiz nefsimizi ve neslimizi Resulüne tâbii olanlardan etsin.

Selam ve dua ile…

DİPNOTLAR

1 Tirmizi-Nikâh 1080

2 Buhari-Savm 10

3 Buhari-Nikâh 1832

4Nesai 3409

5 Ebu Davud 2578

6 Buhari-Ezan 35

7 Buhari-Talak 8

8 Buhari-Edeb 38

9 Müslim 2328; Darimi 2224

10 Tirmizi 2470

11 Buhari-Iydeyn 2,3,25

12 Buhari 1573

13 Ahmed b. Hanbel, c.4, s.326

14İbnül-Esir, Üsdü’l Göbe, 6956

15 Ebu Davud-Salât 165

16 Buhari-El Edebül Müfred 124

17Mecma’uz-Zevaid 9/ 181-182

18Tirmizi-Menakıb 31

19Tirmizi-İsti’zan 10

20İbn Mace-Libas 13

21 Ahmed b. Hanbel, 1,200

22 Buhari-Teheccüd 5

23 Müslim-Zikir 80-81

24 Müslim-İman 89