İlk 11 – Metin Başbuğ

1. Gençken ‘iyi ki yapmışım’ dediğiniz şeyler nelerdir?

Öncelikle iyi ki iyi insanlarla birlikte olmuşum, -birçok olumsuz ve cezbedici çevresel şartlara rağmen- irtibatı koparmamışım. İslâmî hayatın devamı arkadaş çevresinin İslâmî olmasına bağlıdır. Günahların çevrelediği ortamın alternatifi sevaplarla çevrelenen bir ortamdır.

İkincisi temel dini kitapları ilk gençlik dönemimde okumuş olmamdır. O günlerin imkânları dâhilinde tefsir, siyer ve ilmihal kitapları.

Üçüncüsü de iyi ki İmam Hatipli olmuşum.

Her şey için olduğu gibi bu üç “şey” için de Rabbime hamd ediyorum. Ayrıca babama olan minnet borcumu ifade etmeliyim.

2. Kendi gençlik döneminizle şimdiki gençlik arasında ne gibi farklar görüyorsunuz?

Bizim gençliğimizle şimdiki gençlik arasında bir fark görmüyorum.  Sadece çevresel faktörlerin değiştiğini düşünüyorum. Şimdiki gençlik daha korumasız ve korunmasız.

Zamanın şartları gereği özellikle Müslüman aileler hem aile kurumunu hem de çocuklarını olumsuz çevre şartlarından koruma gayretinde olurlardı. Şimdi ise yine zamanın şartları dolayısıyla ailelerin ve gençlerin üzerlerindeki zırhların bir katı çıkarıldı. Bu ise günümüzün teknolojik saldırılarına karşı savunma zafiyeti oluşturuyor.

Sonuçta bugünkü gençlerin -bilgiye ulaşma dâhil bazı konularda bizden avantajlı olsalar da- işlerinin biraz daha zor olduğunu düşünüyorum.

3. Şu an gündeminizdeki konu başlıkları nelerdir?

“Gündem” kavram olarak, belirli bir zamanda önem sırasına göre dizilmiş konu ya da olayların listesidir. Sürekli değişken bir özellik gösterir. Önde olan kimi konular zamanla önemini yitirirken kimi konular da öne geçer.

Günümüzde dünyada gündem belirleyenler maalesef Müslümanlar değil, gündem dayatılanlar ve gündemi belirlenenler Müslümanlardır.

Mü’minin birinci vazifesi her zaman ve her yerde Allah’ı hatırlayıp gündemde tutmaktır. Tabiatı gereği “unuttuğunda hemen Rabbi hatırlamalı”, dilini ve zihnini Rabbi meşgul etmeli, O’nu unutturan tüm sebeplerden sıyrılarak Rabbi gündemde tutmayı kulluğun bir gereği olarak görmelidir.

Gündem oluşturma bir anlamda zamanı iyi kullanmaktır. Bu da Asr Suresi’nde ifadesini bulur. Bütün gündemler bunun üzerine bina edilirse anlamlıdır.

4. Heyecan’ı tanımlar mısınız?

Heyecan, ibadet/kulluk, zikir, tesbih, salât, takva, şehadet gibi Kur’an kavramlarının kâl ve fiilden ziyade hal olduğunun farkında olmak ve “güç yettiğince” bu hal üzere olmaktır. İdeali 7/24 bu hali üzerinde taşıyabilmektir.

5. Telaffuz etmekten hoşlandığınız kelimeler nelerdir?

Meşru/sahih niyet, meşru/sahih vasıta, salih amel, meşru/sahih gaye. Tabii ki de “sabır”.

6. Otokontrolünüzü nasıl sağlıyorsunuz?

Müslüman sürekli murakabe-kayıt altında olduğunu bilir. Ayrıca dünya ve dünyalıklar kontrolünüzü kaybettirir veya ele geçirirse dünyada geçireceğiniz zamanın ahirette geçecek zamana oranını matematiksel olarak hesaplayın. Sonlunun sonsuza oranı her zaman “0” oluyor.

7. En çok dikkatinizi çeken sahabe hangisidir, niçin?

En çok dikkatimi “sahabe” çekiyor. Zira onlar geçmiş ve gelecek milyarlarca insan içinden seçilerek Efendimizin aleyhisselam sohbetine/davetine muhatap olmuş ve icabet etmiş bahtiyar insanlar. Onun için de hangi sahabe “Dikkat!” çekerse çeksin hemen esas duruşa geçmemiz gerekir diye düşünüyorum.

8. Hafızanızdaki ayet ve hadislerden birer tane paylaşır mısınız?

Ayet: Mekke’de ilk on yıl “Muhammed size ne getirdi?” diye sorulduğunda cevaben okunan Nahl Suresi 90. ayet:

“Şüphesiz Allah; adaleti, ihsanı, yakınlara vermeyi emreder; çirkin utanmazlıklardan (fahşadan), kötülüklerden ve zorbalıklardan sakındırır. Size öğüt vermektedir umulur ki öğüt alıp düşünürsünüz.”

Hadis: Medineli 12 kişi Akabe denen küçük ve dar vadide, bir gece vakti gizlice Peygamberle buluştular. Allah Rasulü’nün kendilerine teklifini sordular. O da altı teklif saydı:

“-Allah’a hiçbir şeyi eş ve ortak koşmamak üzere,

-Müslümanların mallarının dokunulmazlığının tesis edilmesi, hırsızlık yapmamak üzerine

-Nesillerin sadece meşru yolla çoğalmasının sağlanması, zina edilmemesi üzerine,

-Çocuklar dâhil can güvenliğinin sağlanması üzerine,

-Müslümanların birbirlerinin dilinden emin olmasının sağlanması, yalan söylenmemesi, iftira vb. edilmemesi üzerine,

-Hayırlı işlerde kesin itaat edilmesi hiçbir surette muhalefet edilmemesi üzerine söz vereceksiniz.”

Heyetten Abdullah b. Revaha sordu. “Bunlara evet dersek karşılığında bize ne var?” Efendimiz aleyhisselam cevapladı:

“Cennet var. Verdiği sözde durana ücret ve mükâfat olarak Allah, cenneti hazırlamıştır. Kim insanlık icabı, bunlardan birini işler de ondan dolayı dünyada cezaya uğratılırsa, bu ona kefaret olur. Kim de yine bunlardan, insanlık haliyle birini irtikab eder de işlediği o şeyi Allah gizler, açığa vurmazsa, onun işi de Allah’a kalır. Dilerse onu bağışlar, dilerse azaba uğratır.”

“Razıyız” diyen Medineliler Allah Rasulü’ne biat ettiler:

“Gerek sıkıntı ve darlıkta ve gerekse refah ve sevinç halinde söz dinleyip itaat edeceğiz. Ve sen bizzat, bizim üstümüzde bir tercihe sahip olacaksın. Ve senin hiçbir iyi hareketinde sana karşı muhalefet etmeyeceğiz.”

9. Genç Adamlar’ın okumasını düşündüğünüz kitaplar nelerdir?

Her şeyden önce temel kaynaklar. Önce siyer, sonra tefsir, hadis ve ilmihal alanında muteber kitapların okunmasını sadece düşünmem teklif de ederim. Böylece zihinde sağlam bir raf sistemi oluşacaktır.

İlaveten okunacak bilgiler raflardaki uygun yerlere yerleştirilebilir. Lazım olduğunda da kolaylıkla ulaşılabilir. Raf ve raflama sistemi olmadan okunan şeyler karışık bilgi yığınlarına dönüşmekte böylece hem zihni yormakta hem de yeri ve zamanı geldiğinde ortaya çıkıp fayda sağlayamamaktadır.

Raflarda yeri olmayan bilgiler daha başta atılmalı gereksiz hamallık yapılmamalıdır. Daha da önemlisi gençlerin öncelikle anlayarak okuyabilecek donanıma sahip olmalarıdır. Bunun için de konuşulan dili iyi bilmek gerekir. Hem bilinen kelime sayısı hem de anlamlarına vukufiyet artırılmalıdır.

Okumak zaten anlamak demektir. Anlamadan harf ve kelimeleri seslendirmek, bakmak ve görmek okumak değildir.

10. Genç Adamlar’ın bilmesi gereken kavramlar sizce hangileridir?

Tevhid-şirk, ibadet/itaat, zikir, tefekkür, şükür-küfür, salât, şehadet gibi Kur’an kavramlarının sahabenin anladığı gibi anlaşılıp, tatbik ettikleri gibi tatbik edilmesi gerekmektedir

11. Gençlerin gündemi doğru kaynaktan takip etmesi için neler önerirsiniz?

“Doğru ve sahih” kaynaklar bellidir. İki emanet olan, yazılı kaynak Kur’an ve yaşayan kaynak Sünnet. Bunlar iyi takip edilir ve gereğince “OKU”nursa diğer her türlü gündem takip edilebilir. Önemli olan doğru-yanlışı, zararlı-faydalıyı, iyi-kötüyü, maruf-münkeri ayırt edebilecek donanım ve hikmete sahip olabilmektir.