EYVAH! İNTERNET VE SOSYAL MEDYA BAĞIMLISI MI OLDUK

Haydi, gelin bir düşünelim; Sabahları gözünüzü açar açmaz eliniz telefonunuza gidiyor ve sosyal medyaya giriyor musunuz? Ders çalışırken veya bir işle meşgulken “Acaba sosyal medyada şu an kim ne paylaşmış, en son paylaşımımı kaç kişi görmüş, kaç beğeni gelmiş?” diye düşünerek sürekli sosyal medya hesaplarınıza girip çıkıyor musunuz? Ya da internetinizin olmadığı zamanlarda kendinizi huzursuz ve sinirli hissediyor musunuz? Eğer öyleyse internet ve sosyal media bağımlısı mıyım sorma sorusunu kendimize vakti gelmiş demektir.

Bağımlılık, bir madde ya da davranışı kullanmayı bırakamama veya kontrol edememe şeklinde tanımlanabilmektedir. Davranışsal bağımlılık olarak sınıflandırabileceğimiz grupta yeme bağımlılığı, oyun bağımlılığı, bilgisayar bağımlılığı, televizyon bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, internet bağımlılığı vb. bağımlılık çeşitleri bulunmaktadır.

Teknolojinin gelişmesi ile hayatımıza giren internet kişi yaşamını kolaylaştırdığı, zamandan tasarruf sağladığı, bilgi edinmeyi kolaylaştırdığı ve hızlandırdığı gibi, kişiler internet sayesinde günlük işlerinin çoğunu en az fiziksel güç ve maliyetle kısa bir süre içinde yapabilmektedir. İnternet teknolojisi olumlu pek çok özellikleri ile birçok insanın vazgeçilmezi olmuştur. Tüm bu olumlu özelliklerinin yanı sıra günümüzde bu durum yeni bir bağımlılık çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çünkü sosyal medya ve internet kişinin;

1. Günlük iş ve eylemlerini engelliyorsa,

2. İkili ilişkilere geçişte başarısızlığa neden oluyor ise,

3. Hesaplarını kontrol etmediği her an huzursuz olup endişeleniyorsa,

4. Akademik başarısını etkiliyorsa,

 5. Sanal durumları gerçeklik zannediyorsa,

6. Algı eksikliği, dikkat dağınıklığı yaratıyor ise,

 7. Önceden olmayan; sonradan meydana gelen vücut fonksiyonlarında bozukluğa (panik atak, stres, öfke) sebep oluyorsa bu bir bağımlılık derecesine ulaşmış demektir.

Tıp yayınları da sosyal medya bağımlılığını resmi hastalık olarak tanımlamaktadır ve ülkemizin ilk İnternet Bağımlılığı Polikliniği, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde Kasım 2011’den bu yana hizmet vermektedir.

 Kişiler özellikle gençler internet teknolojisini sosyal medyaya girmek için kullanmaktadır. Hayatımıza giren ve oldukça popüler olan sosyal medya ağlarından Facebook, Instagram, Twitter, Linkedin, Youtube, Tumblr gibi paylaşım siteleri Dünya’da ve Türkiye’de çok sayıda insan tarafından uzun süre kullanılmaktadır. Sosyal medya kullanıcılarının kullanım amaçları öncelikli olarak boş zaman geçirme şeklinde başlasa da sonraki süreçte sosyal medya kişinin hayatında araç olmaktan çıkıp amaç olmaya başlar.

İnsanlar sosyal medya hesaplarını kullanırken bir şekilde kendilerini rahatlatmak isterler. Bir şekilde zaman geçirme ve eğlenme amacı ile yapılan bu aktivite her ne kadar faydalı gibi görünüyor olsa da aslında kişinin daha çok boş vakit geçirmesine ve mutsuzluk yaşamasına neden olur.

Sosyal medya insanlar için önemli bir haber ve bilgi alma ile bilgi yayma aracı olmakla birlikte, her şeyde olduğu gibi aşırı kullanımı bir sorun olarak değerlendirilmektedir. Sosyal medya bağımlılığının tedavi edilebilir bir sorun olduğu bilinmelidir.  Öncelikle bireyin sosyal medya bağımlılığının oluşmasına neden olan faktörler tespit edilmeli ve gerçekçi baş etme mekanizmaları oluşturması desteklenmelidir. Alınan bireysel önlemler yeterli gelmezse profesyonel yardım almaya kadar gidilebilir.

Son olarak popüler bazı sosyal medya platformlarının çökmesi ve saatlerce ulaşılamamasına bir gönderme olarak söylenen “Sosyal medya çökünce ailem olduğunu fark ettim” sözü espriyle karışık ironi içerse de aslında sosyal medya bağımlılığın geldiği boyutları gösteren bir örnek niteliğindedir.

KAYNAKLAR

https://www.siberay.com/sosyal-medya-bagimliligi

https://www.yedam.org.tr/modern-sorun-sosyal-medya-bagimliligi

Çiftçi, Hasan. “Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı.” MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 7.4 (2018).