Babasının Kızı “Hz. Hafsa bint Ömer”

“Hafsa, çok oruç tutan ve namaz kılan bir hanımdır ve cennette de senin eşindir.”(Nesâi, 76)

Hz. Ömer’in r anh mizacını hepimiz biliriz. Celalli ve heybetlidir yani sert bir mizaca sahiptir. Aynı zamanda adaletli ve merhametlidir. Hz. Hafsa da r anha her yönüyle babasına benzer. Babasının kızı derken şu konuya da dikkat çekelim; Hz. Hafsa annemiz öyle bir kamet ortaya koymuştur ki babasının yükselttiği çıtayı daha da yükseklere taşımış, ‘Müminlere Anne’ olmak ile şereflendirmiştir.

Annemizin, Efendimiz aleyhisselam ile olan evliliğine değinmeden önce Hz. Hafsa annemizi daha iyi tanımak için nasıl bir çevrede doğup yetiştiğine bakmamız gerekiyor.

Hz. Hafsa annemiz miladi 604 veya 605 yılında nübüvvetten 5 yıl önce doğmuştur. Babası Hz. Ömer’in r anh iman etmesinin ardından annemiz de iman şerbetini içer. İman ettiğinde 11 yaşlarındadır. İman ettikten sonra halası Fatıma bint Hattab’tan imana dair hakikatleri öğrenir. 16-17 yaşına geldiğinde Hz. Ömer r anh kızını, Habeşistan hicretine katılıp imanın bedelini ağır bir şekilde ödeyen Huneys b. Huzâfe es-Sehmi ile evlendirir. Çok güzel bir evlilikleri olur. İman yuvasının kurulmasının ardından Hz. Ömer ile birlikte Yesrib’e hicret ederler.

Yesrib’e hicretten sonra Bedir savaşı meydana gelir. Bedir’e katılanlardan birisi de Hz. Hafsa’nın eşi Huneys’tir. Huneys, Bedir’de ağır bir şekilde yaralanmıştır ve yaralı bir hâlde Medine’ye gelir. Bir müddet sonra da vefat eder. Bedir dönüşünde aynı zamanda Hz. Osman’ın r anh güzide zevcesi ve Efendimiz aleyhisselamın biricik kızı Rukiyye validemiz de vefat eder. Eşi vefat ettikten sonra Hz. Hafsa çok üzülür. İddet süresi bittikten sonra Hz. Ömer, Hz. Osman’da eşini yeni kaybettiği için kızını onunla evlendirmek ister. Hz. Osman biraz düşünmek için süre ister. Sonra da evliliği şuan için düşünmediğini belirtir. Hz. Ömer, sonra Hz. Ebû Bekir’e kızını onunla evlendirmek istediğini söyler. Hz. Ebû Bekir ise bu teklife bir cevap vermez.

Hz. Ömer’i biliyoruz celallidir. Bu olaya sinirlenir. Soluğu Efendimiz aleyhisselamın yanında alır ve olayı anlatır. Efendimiz aleyhisselam; “Allah Osman’ı senin kızından daha hayırlı biri ile senin kızını ise Osman’dan daha hayırlı biri ile evlendirecektir.” buyurur. Hz. Ömer’in kızından daha hayırlı kız elbette Efendimiz aleyhisselamın kızıdır. Hz. Osman’dan daha hayırlı erkek ise Efendimiz aleyhisselamdır.

Hicretin 3. yılış ayında Efendimiz ile Hz. Hafsa annemiz evlenirler. O günler de Hücre-i Saadet’te Hz. Sevde ve Hz. Aişe annelerimiz vardır. Hz. Hafsa annemiz o hanenin 3. sultanı olacaktır.

Burada bir konuya dikkat çekmek istiyorum. Hz. Ömer, kızı Hafsa’yı Peygamber evine gönderirken kızına bizlere örnek olacak bir telkinde bulunuyor. “Kızım! Sen öyle bir eve gelin olarak gidiyorsun ki o ev Rasulullah’ın evidir. Sakın onu üzme, ona itaat et. Ebû Bekir’in kızı ile iyi geçin ve Rasulullah’ı huzursuz edecek hiçbir işe bulaşma! Unutma, Rasulullah onun babasını senin babandan, onu da senden daha fazla seviyor.” Aynı zamanda Hz. Ebû Bekir’de kızı Hz. Aişe’ye benzer uyarıları yapıyordu. Hatırlarsak Efendimiz aleyhisselam da kızı Fatıma’ya evlenmeden önce öğütler vermişti. Efendimiz aleyhisselam bize her alanda örneklik yapıyor ama bugün kaç anne baba kızını veya oğlunu evlendirmeden önce evlatlarına evlilik hakkında öğütler veriyor. Bu alanda da Efendimiz aleyhisselamın örnekliğine başvurmamız gerekiyor.

Hz. Hafsa annemiz Peygamber evine sultan olduğunda Hz. Aişe annemiz biraz kıskanmıştır. Unutmayalım ki Peygamber evinin sultanı da olsalar annelerimiz de birer insan ve kıskanmak kadın fıtratın bir özelliğidir. Hz. Hafsa ile Hz. Aişe annelerimiz arasında ufak tefek anlaşmazlıklar olmuştur ama Hz. Hafsa annemiz babasının korkusundan hep alttan almaya çalışmıştır. Daha sonra Peygamber evinin hanımlarının sayısı artınca annelerimiz arasında bir gruplaşma olur. Bir grup Hz. Aişe annemizin diğer grupta Hz. Ümmü Seleme annemizin önderliğindedir. Hz. Hafsa annemiz de Hz. Aişe annemiz yanında yer almıştır.

Annemizin Efendimiz aleyhisselam ile evliliği 8 yıl sürmüştür. Birçok hatıraları vardır ama bir hatıra var ki biz bu hatıra ile Hz. Hafsa annemizin değerini daha iyi anlayabiliriz. Hz. Hafsa’nın babası gibi sert mizaçlı olduğunu belirtmiştik. Efendimiz aleyhisselam ile evliliğinin ilk yıllarında annemizin Efendimiz aleyhisselama karşı birkaç tavrı olur. Hz. Ömer’in kızını devamlı uyarmasına rağmen bu hadiseler meydana gelir. Efendimiz aleyhisselam her defasında olayı alttan alır annemizi yatıştırır ama bir süre sonra Efendimiz aleyhisselam dayanamaz ve annemizi boşar. Hz. Ömer bu olayı duyunca çok üzülür. Ancak bu talak olayına Rabbimiz müdahalede bulunur ve Cebrail, Efendimiz aleyhisselama “Hafsa, çok oruç tutan ve namaz kılan bir hanımdır ve cennette de senin eşindir.”  buyurur.  Bu uyarı üzerine Hz. Hafsa annemiz yeniden Peygamber evine hanım olur. Bu zor bir hadise olsa da Hz. Hafsa annemiz için büyük bir müjdedir. Çünkü Cebrail, annemizin değerini tasdik etmiş ve annemizin akıbetinin cennet olduğunun müjdesini vermiştir.

Hz. Hafsa annemiz Peygamber evinin talebesi dışarının ise hocası olmuştur. O hanenin okuma yazma bilen tek hanımdır. Okumayı Hz. Şifa bint Abdullah’tan öğrenmiştir. Hz. Hafsa annemiz birçok talebeler ve talibeler yetiştirmiştir. Kardeşi Hz. Abdullah b. Ömer’i r anhüma nasıl yetiştirdiğine bakarsak Hafsa annemizin nasıl bir muallime olduğunu anlayabiliriz. Ayrıca Hafsa annemiz fetva verecek kadar ilimde zirvelerdedir. Efendimiz aleyhisselamdan 60 hadis rivayet etmiştir. Kur’an’ı hıfz etmiştir ve Hz. Ebû Bekir’in halifeliği döneminde oluşturulan mushafı da yıllarca Hafsa annemiz korumuştur.

Annemiz hicrî 45, miladi 665 yılında hicrî 63-64, milâdî 60 yaşlarında vefat etmiştir. Cenazesini Medine valisi olan Mervan b. Hakem kıldırmıştır ve Bakî Kabristanlığına annelerimizin kabirlerinin yanına defnedilmiştir.

Rabbim annemizden ebeden razı olsun. Bizleri de cennette annemize komşu eylesin.

Hayatından Mesajlar

“Babalara anne olabilmek, yaşının ötesinde bir olgunluk göstermekle mümkündür. Çevreni ve zeminini olgun insanlarla donat ki yaşının üzerinde bir kıvama erebilesin.” M. Emin Yıldırım