KAPAK- Salih Amel

Salih amel, Allah’ın rızasına uygun, iyi niyetle ve ihlâsla yapılan tüm hal ve hareketleri kapsar.

“O (Allah) ki hanginiz daha güzel işler yapacak diye sizi imtihan etmek için ölümü ve hayatı yaratmıştır. O sınırsız izzet ve kudret sahibidir, çok merhametlidir.” (Mülk, 2) ayetinin ifadesiyle dünya hayatının amacıdır salih amel.

Başta iman olmak üzere, namaz kılmak, oruç tutmak, Hacc yapmak, Kur’an okumak, anne babaya itaat etmek, sadaka vermek, zekât vermek, emanete riayet etmek, Allah için sevmek, din kardeşinin işini kolaylaştırmak, ilimle meşgul olmak vs. hepsi birer salih ameldir.

Yaptığımız amelin salih amel olabilmesinin ilk şartı Allah’ın emrettiği, rızasına uygun bir amel olmasıdır. İhlâs ve iyi niyet ise ayrılmaz bir şarttır. Yaptığımız ameller dünyevi bir menfaat için değil bizzat Allah rızası için yapılmalı ve bu ameller Kur’an ve sünnete uygun olmalıdır. Aksi halde iyi niyetle yapılan işlerde daha sonra anlaşılması ve anlatılması çok zor bidatler çıkabilir.

Kur’an-ı Kerim’de “Salih amel” defalarca vurgulanmıştır. Doksan bir ayette “salih amel” ifadesi geçerken birçok ayette “İman edip salih amel işleyenler” olarak geçmektedir. Ayetlerde salih amelin karşılığının Cennet olduğu vurgulanmıştır.

“İman edip, salih amel işleyenlere gelince işte onlar cennetliklerdir.” (Bakara, 182)

“İman edip, salih amel işleyenleri ise müjdele! Kendileri için altından ırmaklar akan cennetler var…” (Bakara, 25)

“Erkek ve kadın, her kim mümin olarak salih amel işlerse, biz ona mutlaka iyi bir hayat yaşatırız, onların ödüllerini de yaptıklarının en güzeli ile veririz.” (Nahl, 97)

“Allah, iman edip salih amel işleyenlerin tövbesini kabul eder, onlara lütfundan daha fazlasını verir…” (Şuara, 26)

“Yoksa biz, iman edip salih amel işleyenleri yeryüzünde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutacağız? Yahut da Allah’tan korkanları yoldan sapan günahkârlar gibi mi sayacağız?” (Sad, 28)

Hadis-i Şerifte buyrulduğu üzere, bir bedevi: “-Ey Allah’ın Resulü! En hayırlı insan kimdir, diye sormuş: Rasulullah aleyhisselam şöyle buyurmuştur: Ömrü uzun ve ameli güzel olan kimsedir.” (Tirmizi, Zühd, 21)

Bir başka hadiste: “Üç şey öleni (mezara kadar) takip eder, ikisi geri döner biri kalır; ailesi, malı geri döner, ameli kalır.” buyruluyor. (Müslim, Zühd, 5)

Efendimiz, salih amelin ahirette onu işleyenin karşısına çıkacağını ve “Ben senin salih amelinim” diyerek onu alıp cennete götüreceğini bildirmiştir. ( Ahmet b. Hanbel, Müsned,4/287)

Salih Ameller Nelerdir,  Amellerimizi Nasıl Salih Amele Çeviririz?

“Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana- babanıza iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine “of!” bile deme; onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle.” (İsra, 23)

“Muhakkak ki Allah adaleti, ihsanı, akrabaya karşı cömert olmayı emreder; hayâsızlığı, kötülüğü ve zorbalığı yasaklar. İşte Allah aklınızı başınıza alasınız diye size böyle öğüt veriyor.” (Nahl, 90)

“Onlar gayba inanırlar, namazı dosdoğru kılarlar, kendilerine rızık olarak verdiğimizden de Allah yolunda harcarlar” (Bakara, 3)

Allah Resulü aleyhisselam kendisine zaman zaman sorulan “amellerin hangisi daha değerlidir?” sorusuna “Allah’a iman etmek, Allah yolunda cihad, kabul olmuş Hacc, vaktinde kılınan namaz, anne babaya iyi davranmak” cevaplarını vermiştir. (Müslim, İman 83- 85)

Başka bir hadiste; ey Allah’ın Resulü (cihat, köle azat etmek) amellerinden birini yapamazsam ne buyurursun diyen Ebu Zer’e: “İnsanlara karşı kendi kötülüğüne engel olursun, şüphesiz bu da nefsin için senden bir sadakadır.” buyurmuştur. (Müslim, İman 84)

Efendimiz “Salih bir kişi için, salih mal ne kadar güzeldir.” (İbn Hanbel 4/197) buyurarak malı İslam’ın emrettiği yerlerde harcamanın önemini belirtiyor.

Yine Efendimizin (muhatabın durumuna göre) hangi amel daha hayırlıdır sorusuna: “-Yemek yedirmen, tanıdığım tanımadığın herkese selam vermendir.” (Ebu Davud, Edeb, 142) buyurmuştur.

Bunlar Kur’an ve sünnette bildirilen salih amellerden bir kaçı. Allah azze ve celle kişinin iyi niyetine dahi mükâfat veriyorken, kendi rızası için yapılan işlerden razı olacaktır inşallah. Hatta günlük yapılan zaruri işlerde dahi Allah’ın rızası gözetilirse, bunlar da salih birer amele dönüşür: Yemek yemek zaten bir ihtiyaçken; helal kazanmak, Müslümanlarla paylaşmak, besmele çekmek, sonunda Allah’a hamd etmek bu amelimizi salih bir amele çevirir.

Pazara alışverişe giden bir insanın; ailesinin rızkını helal yollardan temin etmesi, karşılaştıklarına selam vermesi, gözünü haramdan koruması, bu işini salih bir amele çevirir. Bir esnaf helal yoldan kazanmaya çalışarak, dükkânının önünü insanlara eziyet vermeyecek şekilde hazırlayarak, selamlaşarak, gözünü haramdan koruyarak, gördüğü olaylar karşısında iyiliği emredip kötülüğü nehyederek gününü Allah’ın razı olacağı salih bir amele çevirebilir.

Şu hadisler konunun özünü veriyor:

“Ameller ancak niyetlere göredir. Ve kişi için ancak niyet ettiği vardır. Kimin hicreti Allah’a ve Resulüne ise onun hicreti Allah’a ve Resulünedir. Ve kimin hicreti de elde edeceği bir dünyalığa veya evleneceği bir kadına ise onun hicreti, hicret ettiği şeyedir.” (Buhari, Nikâh, 5; Müslim, İmaret, 155)

“Allah, sırf kendi rızası için yapılmayan hiçbir ameli kabul etmeyecektir.” (Nesai, Cihad, 24)

“Bir kimsenin, sabaha mümin olarak çıkarken akşama kâfir olarak çıkacağı yahut akşama mümin olarak çıkarken sabaha kâfir olarak çıkacağı, dinini dünyalık bir karşılığa satacağı, karanlık gecenin bölümleri gibi olan fitneler gelmeden önce salih işler yapmaya gayret ediniz.”(Müslim, İman-118)

Rabbimizin razı olacağı amellerimizi çoğaltmamız duasıyla…