Çocuklarda Akut Tonsillit

Çocukluk çağında aileyi en sık hastane yoluna düşüren hastalıklardan biri de akut tonsillittir.

Tonsiller yani bademcikler, ağız boşluğunda, dil kökünün hemen yanında, sağda ve solda birer tane olmak üzere yerleşmiş bağışıklık sisteminin ağız boşluğu içindeki savunma organlarıdır. Bu sebeple ağza giren yiyecekler ve hava tonsillerin kontrolünden geçer.

Boğaz ağrısı, ateş, öksürük, yutma güçlüğü gibi çeşitli şikâyetlerle kendini gösteren hastalık muayene esnasında doktor tarafından hipertrofik hiperemik kriptik gibi görüntülerle anlaşılır.

Şikâyetler benzer olsa da tedavisi tonsillite neden olan etkenin bakteriyel ya da viral olmasına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Etken %80 oranında viral olmakla birlikte 3 yaş altı çocuklarda hemen hemen hiç bakteriyel düşünülmez. 5-15 yaş arasındaysa viral etken fazla olmakla birlikte bakteriyel etken olasılığı da artmıştır. Etkenin anlaşılabilmesi için çeşitli testler bulunmaktadır. Acil koşullarında her zaman testler yapılamamakta veya her hastanede çalışılamamaktadır. Bu sebeple hastada ateş düzeyi yüksekliğine göre öksürük olup olmamasına, hastanın yaşına, lenf nodu tutulumu olup olmaması gibi çeşitli bulgu ve şikâyetlere göre viral veya bakteriyel etken ayrımı yapılarak tedavi başlanmaktadır.

Viral etkenin tedavisi sadece şikâyetleri ortadan kaldırmaya yönelik olurken (örneğin ateş için ateş düşürücü, ağrı için ağrı kesici) bakteriyel etken tedavisinde mutlaka antibiyotik kullanılmalıdır. Viral etkende antibiyotik kullanmanın tedavi için bir anlamı yoktur. Bakteriyel etkende enfeksiyonun tedavi edilmemesi halinde akut romatizmal ateş (ARA) adı verilen ve kalp, eklemler, beyin, cilt tutulumu ile giden hastalık gelişebilme ihtimali vardır. Özellikle 5-15 yaş arası çocuklarda tedavi edilmeyen bakteriyel tahsillilerde bu hastalık görülebilir. Bu nedenle çocuklarda şiddetli, yüksek ateş ile seyreden boğaz enfeksiyonlarında mutlaka doktora başvurulmalıdır. Antibiyotik reçete edildi ise hastalık şikâyetleri azalsa bile doktorun belirlediği süre boyunca ilaç devam edilmelidir.

Tonsilektomiye yani bademciklerin alınmasına ise çocuğun çok sık boğaz enfeksiyonu geçirmesi, tonsillerinin çok büyümesi ve hava yolunu tıkayarak nefes almasını etkilemesi, hemorojik tonsillit varlığı gibi çeşitli durumlar değerlendirilerek karar verilir.

Korunma içinse öncelikli yapılması gereken çocuk için hijyeni sağlamaktır. Yiyeceklerin yıkandıktan sonra yenmesi, ellerin temizliği, belli yaş grubunda çocuk her şeyi ağzına götürdüğü için oyuncaklarının temizliğine dikkat edilmesi ve hasta bireyle damlacık temasının önüne geçilmesi için bireyden uzak durması ve ortam havalandırılmasına dikkat edilmesi anne baba için uygulayabilecekleri yöntemlerdir.

t–>