Abdest ve Teyemmüm

ABDESTİN FARZLARI

1- Yüzü, alnın saç bulunan yerinden iki kulak memesi arası ile çene altına kadar olan kısmı, bir kere yıkamak.

2- İki eli dirseklere kadar, dirsekler dâhil bir kere yıkamak.

3- Başın dörtte birini kullanılmamış temiz bir su ile meshetmek. Başın ön kısmını alnından arkaya doğru meshetmek daha faziletlidir.

4- Her iki ayağı topuklara kadar, topuklar dâhil bir kere yıkamak.

ABDESTİN SÜNNETLERİ

1- Abdeste eûzü besmele ile başlamak.

2- Niyet etmek. Niyeti kalp ile yapmak yeterlidir. Ancak dil ile de söylenirse daha güzel olur. Niyetin lügat manası, kalbin bir şeyi yapmaya azmetmesidir. Istılahta ise taat ve Allah’a takarrüb için bir iş yapmaya, bir amel işlemeye kastetmektir. (Şerhu Eşbah ve’n-Nezair)

3- Elleri dirseklere kadar üç kere yıkamak.

4- Ağız ve burnu üçer kere bol su ile yıkamak. Burna her su verildiğinde sümkürmek. Ağız yıkanırken suyu boğaza kadar ulaştırmak. Burna su verirken suyu burnun sert yerine kadar çıkarmak.

Ancak oruçlu olanlar, suyu boğaza ve burnun katı kısmına kadar çıkarmamalıdırlar.

5- Misvak kullanmak. Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır:

“Ümmetime zahmet vermeyecek olsaydım, her namaz için abdesti emrederdim. Her abdestte de misvak kullanmalarını emrederdim.”

6- Abdest uzuvlarını sırasına göre yıkamak.

7- Abdestte sağ taraftan başlamak.

8- Abdest uzuvlarını üçer kere yıkamak.

9- El ve ayakları yıkarken parmak uçlarından başlamak.

10- El ve ayak parmaklarının aralarını hilâllemek.

11- Abdest suyunu bıyık ve kaşların altlarına ulaştırmak. Sakalın çeneden aşağıya uzayan kısmını meshetmek.

12- Başın tamamını meshetmek.

13- Kulakları meshetmek.

14- Boynu meshetmek. Bu iki mesh, serçe parmaklar kulak içine konulup, başparmağın dışındaki diğer üç parmağın arkası ile boyun meshedilerek yapılır. Bu mesh için yeni bir suya ihtiyaç yoktur. Eldeki mevcut yaşlıkla yapılır.

15- Abdest uzuvları yıkanırken ovmak.

16- Abdest organlarını yıkarken, biri kurumadan diğerini yıkamaya başlamak.

ABDESTİN ÂDÂBI

1- Kıbleye karşı oturmak.

2- Abdest alırken zaruret olmadıkça konuşmamak.

3- Elleri yıkarken yüzükleri oynatmak. Yüzük dar ise suyu mutlaka yüzüğün altına ulaştırmak gerekir.

4- Abdest tamam olana kadar abdest niyetini unutmamak. Her uzuv yıkanırken besmele çekmek, dua etmek.

5- Abdest alırken başkasından yardım istememek.

6- Burnun temizliğini sol el ile yapmak.

7- Ağza ve burna suyu sağ el ile vermek.

8- Abdest uzuvlarını yıkarken dua etmek.

9- Abdest bitiminde kıbleye karşı Şehâdet’i okumak.

10- Şayet oruçlu değilse abdest suyundan içip “Allah’ım beni tevbe edenlerden ve temizlenenlerden eyle” diye dua etmek.

11- Abdest aldıktan sonra kurulanırken bir veya üç kere Kadir suresini okumak.

ABDESTİN MEKRUHLARI

1- Suyu israf etmek.

2- Aşırı derecede az su kullanmak.

3- Azalar yıkanırken suyu çarpmak.

4- Lüzumsuz konuşmalar yapmak.

5- Zaruret yokken başkasından yardım istemek. Şayet biri yardım istemeden kendisi gelip yardım ederse mekruh olmaz.

ABDESTİ BOZAN ŞEYLER

1- Ön ve arkadan çıkan idrar, kan, meni, dışkı gibi şeyler.

2- Yellenmek.

3- Ağız ve burundan, tükürüğün yarısı kadar veya daha fazla sıvı, akıcı kan çıkması.

4- Ağız dolusu kusmak.

5- Kısa veya uzun bir müddet baygınlık geçirmek veya çıldırmak.

6- Namaz içinde yanındaki işitecek kadar gülmek.

7- Yan üzeri, bağdaş kurarak, dirseklere dayanarak uyumak.

8- Erkeğin hanımı ile şehveti tahrik edecek derecede oynaşması.

Abdestsiz olan bir kişiye üç şey haram olur:

1- Namaz kılmak.

2- Kâbe’yi tavaf etmek.

3- Kur’an’a dokunmak.

TEYEMMÜM

Teyemmüm bu ümmete mahsus bir ruhsattır, bir kolaylıktır. Su bulunmayan veya bulunduğunda kullanmaya güç yetirememekten dolayı temiz bir toprakla ve toprak cinsinden bir şey ile abdestsizliği, cünüplüğü gidermektir. Bu hususta Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi ve başlarınızı meshedip, topuklarınıza kadar ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüp oldunuz ise boy abdesti alın. Hasta yahut yolculuk halinde bulunursanız veya biriniz helâdan gelirse yahut da kadınlara dokunmuşsanız (cinsi münasebette bulunmuşsanız) ve bu durumlarda su bulamamış iseniz temiz toprakla teyemmüm edin de yüzünüzü ve (dirseklere kadar) ellerinizi onunla meshedin. Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemiyor. Fakat sizi tertemiz kılmak ve size (ihsan ettiği) nimetleri tamamlamak istiyor. Umulur ki şükredersiniz.” (Maide, 6)

TEYEMMÜMÜN YAPILIŞ ŞEKLİ

1- Besmele çekilip, niyet edilir.

2- Parmaklar açık olduğu halde iki el toprağa vurulup ileri sürerek geri çekilir.

3- Topraklı ellerin içi ile bütün yüz meshedilir.

4- İlk vuruşta yapıldığı gibi, yapıldıktan sonra önce sol elle sağ elin parmak uçlarından başlayarak dirseğe kadar meshedilir. Aynı şekilde sağ el ile de sol el ve kol meshedilir.

TEYEMMÜMÜN FARZLARI

Teyemmümün farzları ikidir:

1- Niyet etmek.

2- Yüzü ve elleri dirseklere kadar meshetmek.

TEYEMMÜMÜ BOZAN ŞEYLER

1- Abdesti bozan, guslü gerektiren durumlar, teyemmümü de bozar.

2- Su bulunduğu zaman teyemmüm bozulur.

Namaz kılan bir kişi, namazı tamamlamadan, namaz içinde iken su görse hem teyemmümü hem de namazı bozulur. Su ile abdest alıp namazını yeniden kılması gerekir.